ماجد صدیقی

بندہ پونی دی تند اے

ویلے دا چرکھا چار پھیرے بھنویں

تے اُس دی شکل ہور دی ہور

ہوویندی اے

جے بندے دے باہر دا ایہہ حال اے

تے اوہدے اندر دا حال کیہ ہو سی

تے اوہدی وفا دے دعوے

کتھوں تائیں سچے ہو سکدے نیں۔

مینڈھے تنے تے لیراں سہی

پر مینڈھے بول صدیاں دے حبثے دا لباس نیں

شیت ایہہ اس توں ای اے

جے ملاح دا حقہ سدا سکاائی رہندااے۔

ایہہ جیون تے کھنڈوری دی کھیڈ اے

جدوں واری آونی ایں

تے کٹ پینی ائی پینی ایں

کٹ دے ڈرتوں میں کھیڈائی چھوڑدیاں

ایہہ گل ہونی بڑی مشکل اے۔

جس سکھ نال بی

مینڈھی کڑمائی ہوندی اے

اس نال ناطہ ٹٹ ویندا اے مینڈھا ویاہ خبرے کدوں ہوسی۔

سدھراں تے تاہنگاں دی پینگ جھلاندیاں

ورہے ائی لنگھ گئے نیں

پرکاری دا جھوٹا حالیں اک دی نیئیں آیا

نہ آوے

میں پینگ جھلانوں تے ہاری نیئیں کھانی۔

جے مینڈھے اُتے سکھ دی چوری دا الزام ایں

تے مانھ نپ گھنو

پر انصاف وی اکھ نال ویکھو

تے میں بے دوش آں

اُنج مینڈھا وساہ کسے وینا نیہنے

کیوں جے کسے سکھی بندے نال

مینڈھی بن نیئیں آوندی

میں ہزار درد سہن دا عادی ہوواں

پر جدن بی کوئی گٹیا یا ٹھیکری

مینڈھی سطح تے ڈھٹا

ایہہ تے نیئیں ہونا

جے مینڈھے مکھ تے کوئی لہرائی نہ اُٹھے

کیوں جے مینڈھا مزاج تے پانی دا مزاج اے۔

پہلاں اس دے جے گڈی دی

ڈور ٹٹدی

میں گڈی اڈا ندا اڈااندا

آپوں کوٹھیوں تھلے پیا۔

دل اسمان نتریا ہوندا

تے سکھاں دے تارے

کتھوں گنے جانے سن پر اس پئی ہوئی گرو

ہنجواں نال بی گئی تے نیئیں

میں ہور کی خرچاں جے مینڈھی ایہہ جاگیر

مینڈھے نانویں لگے۔

رکھاں دے پیلے پتر کھوہندے رہن نال

خراں دا وارکدیں رک نیئیں سکدا

کیوں جے خزاں تے جڑاں راہیں آوندی اے

پتراس راہیں کدیں نیئیں آئی۔

مینڈھی حرص دے راکھویں کتے دے

گل وچ کڈھلی اے

خبردار جے اسانہہ تسی آکھو

نیئیں تے تہاڈے مینڈھے دیریاں گلاں

عدالیاں تا ئیں ویسن۔

انسان الف ننگا اُون ائی لگدا اے

جدن اس گوچری کوئی کم ہو وے

تے اوہ

چیڑا ہو بہوے۔

اوہ ویلا بڑا ائی بھاگوان ہوسی

جدن میندھے من دے بوہیوں

ڈرتے روہ دیاں منجیاں نکلسن

تے میں انہن کفیز دفیز کے

سکھ دا ساہ لین جو گاہوساں۔

ربا! میں نوح دی عمرنیئیں منگدا

اپنے نانویں لگیاں سیتاں وا سہاگ منگدا واں

کیوں جے بسی شے مانھ اک نیئیں بھاوندی۔

میں تاں اُون ائی جیؤنا شروع کریساں

جدن مینڈھیاں سانہواں دا زنگ بی لاہسی

میں ہوا دے نتار دیاں خبراں

چئوں پھلاں کے نکھار نال

کیکن من گھناں۔

ہر قوم تے ہر ویلے دے

آپنے کجھ لفظ ہوندے نیں

جیہڑے جیؤندے رہن

تے اوہ ویلا یا قوم بی جیؤندے رہندے نیں

مینڈھے ویلے تے مینڈھی قوم دے منہ اُتے

تے صدیاں پرانے لفظ نیں

اُنج رب انہاں لفظاں نوں قبولی رکھے

تے اوہدی شان ایں

نیئیں تے ایہہ گل چھڑن جوگی تے کوئی نیئیں۔

اوہدی ذات دے پرچار نوں تے

اس کائنات دا اک ذرا بی گھٹ نیئیں جے میں تھڑوے چار حرف

اوہدی شان وچ واہ بی وتے

تے کیہڑا تیرماساں

میں کون ہوناں

اوہدی شان پچھانن آلا۔

فقیرا تینڈے آسطے تے

زکواۃ مہینہ ایہا ائی اے

پر مینڈھی اک اک پل

زکواۃ دا مہینہ ایں

میں جس تراں نال

تانہہ اکی آں زکواۃ دین جوگا بنیا رہیا

اوہ تران میں حرفاں دی کمائی تے

لابیٹھاں

حرف جیہڑے رب تے انسان دا پہلا ناطہ نیں

حرف جیہڑے

بندے دے اندر دا وساہ نیں

تے حرف جیہڑے میں انھیاں دی پانڈی

دیویاں آرجگائی بیٹھاں۔

ہوا گھلے تے چوہے دی کھڈی وچ بی لگدی اے

جے مینڈھے گراں بی

سکھ دی ہوا گھلی

تے مانھ ڈھنڈورے ٹپن دی ٹور نہ ہو سی

کیوں جے ہوا تے کسے بی خوشبو آں

بوہے بوہے تے ہتھوں ہتھ ونڈن دی

عادی اے۔

مینڈھیاں آساں دیاں چڑیاں

چیک چہاڑا پا دتا اے

ذرا ویکھاں تے سہی مینڈھے گھرے چ

وت کسے نخوست دا

سپ تے نیئیں آوڑیا۔

جمعراتی دی جمعراتی

جدن دا میں

پرانیاں قدراں دی خنگاہ تے دیوا بالنا چھوڑیا اے

مینڈھے نویں لباس دے تھلے

مینڈھے حبثے دے چپے چپے تے

بے یمنی دے چکت اُبھرآئے نیں

تے فساد ایہہ وے جے میں لوکاں وچ بہہ کے

چنگے رنگ کھرک بی نانہہ سکدا

کوئی ہے جیہڑا مانھ پچھلیاں ویلیاں دی

اکل موڑ وئے

انہاں چکتاں نوں کھرکن آسطے

یا مانھ وسے

جے میں آپ ائی اکل دی کوئی سیت

ٹور کے

آپنیاں آؤن آلیاں جمعراتاں نوں پچھان گھناں۔

مینڈھے گراں دے بوہے بوہے

اک سوگ اے

گئے گواچے سکھاں دا سوگ

تے بندے بندے دی زبان تے

ایہہ ائی گل اے

جے کوئی اللہ لوک ملے

تے گراں دا کڑا دوائیو

پر اوہ اللہ لوک آوے کتھوں

خلقت تے ساری وی ساری

دنیا دار ہو گئی اے۔

جے کجھ پلے ایہنے

تے مینڈھے ناں تے

آپنیاں دعاواں دا

بکرا کوہ کے ونڈو

نیئیں تے مینڈھی بے حسی دی

موت وی پھوڑی

تہاڈا سارے دا سارا جمع جتھا

اپنے نال لے ڈبسی۔

مانھ ڈولہے تے نبھن جوگا بہٹا چاہی دا اے

جس وچ بوہت سارے تویت ہون

صحت دے تویت

عزت دے تویت

رزق دے تویت

کیوں جے مینڈھی بانہہ

بہٹے دے بوجھ نال تے سج ویسی

مخنت دا بھار

اس توں چایا نیئیں وینا۔

مینڈھے حبثے تے مینڈھیا وڈیاں دے

کرتوتاں دا اُٹھاء اے

جے ہو سکنے تے مینڈھے بوہے توں باہر

آپنیاں سرتاں دا دھواں پائیو

تاں جے مانھ کسے دا الاء نہ پورے

نیئیں تے جے مانھ کوئی پچھن آوڑیا

تے مینڈھیاں وڈیاں دے کرتوت

ننگے تھی ویسنے

وت مانھ تسی کجھ نہ اکھئیے۔

پنڈ دا پنڈستا اے

تے میں جاگداواں

کیوں جے مینڈھے ہان دیاں لوکاں دی

سکھ چوگ دا کھوج مینڈھے ذمے ایں

جہنوں میں جگر ایتاں دے تیشے نال

ویلے دے پہاڑ چوں کڈھ لیاونا ایں

جے میندھی اکھ بی لگ گئی

تے مینڈھے پنڈدا کی بنسی۔

میں گئیاں گواچیاں قدراں دا مزارآں

مینڈھے کول کی اے

جے میں کسے آں دیاں

بس اک آساں داساہ پیروہن جیہڑا مینڈھے حبثے دا ستر اے

کجھ سوچاں دے منکے

جیہڑے میں گل وچ پانی پھرنا

تے ہمتاں دا اک سوٹا

جیہڑا مینڈھیاں تھیکنویاں دی ٹیک اے

باقی اللہ اللہ تے خیر سلا

اُنج ایہہ ہے

جے اس بہروپ نال

لوک آپنی منتاں دی مٹھی روٹی ونڈیندیاں

اس روٹی اُتے

میں کولوں دعا خیر ضرور راکھویندے نیں۔

مینڈھے دا ندں دی جوڑی

بڑی منہ زور اے

اک اکی پلدا تندا اے تے دوجا دوجے پلے

کوئی ہالی مانھ دسے

جے عشق تے عقل دی جوگ نال

میں جیؤن کھیتری دی مٹی

پرت دی سکساں یا نیئیں۔

خبرے اوہ کس کھبانی دا وٹا رہیا

جیہڑا جیؤن دی پہل سمے دی فصل آں

چنج لاندیاں ائی

شاں کر کے مینڈھے سرے توں لنگھیا

تے ہن تائیں میں ستا ستا وپھل وِپھل جانا واں۔

کڑئیے چنگا کریں تے

مینڈھے دارہس کے نہ تک

کیوں جے تینڈھے پل بھروے ہاسے آں

سانبھن آسطے

مانھ عمراں دی جھولی دی جھول کھلارنی پوسی۔

کھلاڑے اُتے سٹے ہون

تے لالیاں کا بی آپنی آپنی چوگ

ونڈاؤن آوندے نیں

میں اپنی مراواں دی فصل چوں

کسے آں کیہ دیساں

جس جیؤن دی چری وچ

حالیں ہل بی نیئیں جوتریا۔

مینڈھے درو دے گاؤن بڑے ملے نیں

تسی اکھیندے او

میں چپ کرونجاں

مینڈھی زبان تے قبر دی کھٹا لی وچ بی

چلدی ائی رہنی ایں

کیوں جے میں

اوہ کجھ آپنی اکھیں ڈٹھا اے

اجیہڑا باوے آدم دے سفر توں

مینڈھے آپنے سفر تک

میں اُتے ورتیا اے۔

میں جدن نکا جیہا اوس

مینڈھے آسطے ایہہ دنیا

بڑی ائی وڈی اہی وت جدن مینڈھے قدم کھلے

تے ایہہ دنیا مینڈھے ہتھ دا کھڈونا بن گئی

سوال ں صرف ایہا کجھ اے

پئی جدن اس دے حبثے تے

مینڈھی قبردا کھریڈا ابھرسی

اون کون وڈا ہوسی

میں یا ایہہ دنیا

جیہڑا انسان آں

تے دنیا

جیہڑی مٹی دی ڈھیری اے۔

چٹیاں لوکاں آپنے من وی کالک

ہور کسے آسطے نیئیں تے آپنے آسطے

ضرور دھولئی اے

تے آپنیاں راتاں جاگ جاگ تے گزاریاں نیں

اسیں کالے لوک

اپنے منہ دی کالک وی نا نہہ دھو سکے

کیوں جے اساں آپنے دو وی

سوں سوں دے گزارے نیں

نیئیں تے انج نہ ہوندا

جے انہاندے کول ساڈے آسطے بروودے گولے ہوندے

تے ساڈے کول انہاندے آسطے

لسیاں آلے مہنے

اوہ چن تے پر اسیں تے انہاں تائیں بی

نہ اپڑ سکے

چھڑے مڑے تاریخاں دے حوالے بھلا کیہ کرن۔

لوکو مینڈھیاں بانہواں کپ لئو

مینڈھا نک وڈھ ویو

مانھ لو لہا کرویو پر مینڈھا ڈھڈ نہ پھاڑنا

کیون جے وت تہاڈی خیرات لین آسطے

میں جیہا بے سرتا

اس جہان وچ تہانوں

ہور کوئی لبھنا نیئیں ایں۔

جیؤں دا سودا مٹھا نہ سہی

کوڑا تے ہوندا

پر مینڈھے منہ واتے میویں ذائقہ ئی جاندا رہیا ہووے

ایس صدی دا جیئون بی واہ جیئون ایں

انج لگدا اے

جیکن ویلے آں بھست ہو گیا ہو وے۔

تاج محل بنان آلیاں دے منہ اُتے

کوئی چسک نہ سکیا

پر جدوں ویلے ورقہ تھلیا

تے دھرتی دے اس چن چوں بی

لوکاں کیڑے کڈھے

ویلے ورقہ وت بی تھلنا ایں

تے آون واری

مینڈھے آپنے سٹے شہر دی آؤنی ایں

روشنیاں دے ایس شہر دا کالک بی

نکھڑنی ضرور اے

پر مینڈھے مونہوں نیئیں

کیوں جے میں تے ہن بی چسک نانہہ سکدا

مینڈھی چپ دا تسی مندا نہ جانسو۔

جنگل وچ کدھرے

پٹا کا بی چھٹے

تے جانور تے کیہ

پنکھ پکھیرو بی

اپنے ٹھکانے چھوڑ کے

چک پھیریاں کھاؤن لگ پوندے نیں

مینڈھا سارے دا سارا شہر

مینڈھیاں نصیباں دے دھما کے نال

دہل گیا اے

تے میں ایہدے نظارے پیا لینا واں

میں اسا نہہ رب دی ذات تے

حدوں باہلا یقین آکھاں

یا آپنی سمجھ دا دوالہ

اس دا نکھیڑے مینڈھے مگروں

آون آے لوک ائی کریسن۔

مینڈھے پر

پھانڈے دے مینہ تو زخمی نیں

تے آساں دی ڈھپ

میں توں چراں وی رس گئی اے

میں ایہہ پر سکابی تے نانہہ سکدا

مینڈھی مرا داں دی چوگ

مانھ کدن لبھنی ایں۔

مینہ ذرا اٹک کے وسے

تے اُس دی گج مہنیاں تا ئیں

کدھرں دیاں ایریاں چ

لتھی رہندی اے

میں صدیاں دی غلامی دے اثرآں

ورہیاں وچ ونجاؤنا چاہندا واں

جے میں آپنی قوم دا طیب وی بناں

تے مانھ ایہہ نسخہ کتھوں لبھنا ایں

مینڈھی اُباہل

بلبلے دا اُبھار نیئیں تے ہور کی اے؟۔

مینہ کنی کنی وسے

تے پانی وہیریاں بنا کے وگدا اے

تے جے اسماناں توں

پانی دے پیاڑ لیہہ پون

تے دھرتی دا سُکھ بی روڑھ لے جاندے نیں

مینڈھح صدی دے لوک

اسمانوں لتھے پہاڑ کے مینہ دی مثال نیں

جے اُنہاں دا سُکھ سلامت نیئیں

تے میں ایس مینہ دی کنی

اُنہانوں کیہ دے سکدا واں۔

میں تاں آپنے من وچ ٹبی لاکے

اپنی مُکا کے

سکھی ہوسکدا واں

پر مینڈھے کو انڈھ دے کوک تے

ضروری نیئیں جے ایہہ ٹبی لا سکن

میں ایہہ محلے داری کیکن نبھاواں۔

سمندراں دے سینے وچ

اک لہر اٹھدی اے

تے دوجی اسانہہ دبا دیندی اے

ایہا مڈھ قدیم دا

سمندراں دا اصول اے

جے میں بی ٹھا ٹھاں لیندی

لہر بن اٹھیا

تے ککین نیئیں دبایا جاواں گا

مانھ فکر اس گل دی نیئیں ہونی چاہی وی

جے کجھ چاہی دا تے اوہ ایہہ

جے میں اٹھاں تے آپنے ہون دا اعلان کراں

اگوں میں ڈاہڈا ہوساں یا کوئی ہور

اس گلاں دا فکر تے اوہ کرے

جس مانھ اٹھایا اے۔

پینتی ورہیاں پچھوں

میں اک زباں پیاں پر تینداواں

اس آسطے مینڈھے مونہوں

حالیں لفظ پورے زور نال نیئیں نکلدے

جے کدیں مینڈھی زبان

تتلا ونجے

تے مینڈھی گلاں دا تسی برا نہ میسو۔

بندہ بمار ہووے

تے اُس دی داری کرنی چاہی وی اے

تے داری کرنا مینڈھا خاصا اے

اِسن آسطے جو کوئی بی مانھ بُراآکھے

یا مینڈھے حق وچ برا سوچے

اوہدی صحت دا فکر تے کر سکداں

اوہدی نفرت دا جواب نفرت نال کدیں نانہہ دے سکدا۔

میں درد درشہید آں

ہر کوئی مردا تے دور دے ہتھوں ائی اے

پر مینڈھی موت ذرا نکھیڑویں ایں

کیوں جے میں درد دیاں اکھاں وچ

اکھاں پاکے تکن آلااک بندہ اوہس

تاں آئی تے مانھ ایہہ یقین ایں

جے مینڈھا مزار

دھرتی دے سینے دا کنول بنیا راہسی۔

جدن تائیں سدھی تندنہئی پانی

ہر کوئی مینڈھا دل رکھن آسطے

مانھ ہس کے ملدا رہیا

تے مینڈھی گل بی سنیندا رہیا

پر جدن دا میں سدھے راہ ٹریاں

مینڈھی تاس جیکن ذات ائی بدل کے رہ گئی اے

کوئی بی مینڈھے منہ نیئیں لگدا

کوئی ہے؟

جیہڑا مانھ ایہہ گھنڈی کھول کے دسے۔

میں ساد مراد بھکاری

بوہے بوہے پھر دا رہیا

تے مانھ کسے خیر نہ پایا

ہن سوچدا واں

جے کوئی بہروپ بھراں

کیوں جے اس دنیا وچ

پھکنڈ باہجوں بھکھیاوی

تے کوئی دیندا۔

مینڈھیاں اکھیں جاگدیاں رہیاں

تے مینڈھے ہنجوہ گدے رہے

تے مینڈھیاں اکھاں چوں کر دے

مینڈھیاں پیراں چ رلدے رہے

وت ویلے اک پاسا پرتیا

تے مینڈھیاں اکھیاں دے ہنجو

مینڈھیاں ہتھاں دے ہنجو بن گئے

تے مینڈھے ہتھ بی جاگ پئے

ہن مینڈھے ہنجو

حرف حرف نور دے ٹنائے

کسے دیاں پیراں چ نیئیں رلنے

کیوں جے ہن انہاں

اپنی پیریں ٹرنا آگیا اے۔

مینڈھی پنیتی ورہیاں وی غاراں ورگی چپ

تے آپنے آپ چ پرت کے آؤن دی مخنت

تسی اُکا ائی نہ ونجائیو

نیئیں تے مانھ بانھ اُلاء کے آکھنا پوسی

جے منو مینڈھے پیار دے سفرآں

جیہڑا میں آپنے آں مارن

تے تہانوں جیؤن دی دھیر نبھاں آسطے

اوکھیاں تے نگھر سانہواں راہیں چیریااے

اُون وت خبرے مینڈھیاں ہتھاں وچ

کسے اُلار وی تلوار وی ہوسی۔

میں اجڑیا تے

مینڈھے ناں ویاں ویلاں

سارے جگ دیاں لوکاں ہکایاں

جے ہڑ نہ آوندے

تاں میں کدن وسدا آؤس

پر اُون مینڈھے ناں دیاں

ویلاں تے کوئی نیئیں ہکو اندا

رب دی رحمت تے

مینڈھے ننگ ہور وی اگھاڑ وتے نیں۔

میں نکے جیہے بندے دی کوک

کس سننی ایں

پر میں توں کوکن دا حق کوئی کھوہ بیء نیئیں سکدا

میں کُکیساں تے اکھیاں

جے چن دی دھرتی آں

پیراں تھلے مدھولن آلیو

چن نے ونجنا مبارک ہونے

پر جے برود دی خدائی دی پناہ چوں

کدیں نکلو

تے برود وچ بھُجن آلے

اُنہاں بھراواں دا بی خیال کرنا

جنہاں دا خدا تہاڈیاں بروداں دا بی

خدا اے

نئیں تاں ہور کوئی گل تسی مّنو نہ منّو

تہاڈی اپنی دھرتی دی تاریخ

تہانوں کدیں معاف نہ کریس۔

واہ واہ رّبا

اگ کیہڑے رنگ دی اہی

تے اُسانہہ بجھایا کیہڑے رنگ ای

مینڈھے دیس دی دھوخ

ہراں نال تے نیئیں سی پخنی

جے آپنی رحمت دا رُخ

مینڈھی دھرتی دار پھیرنا چاہویں

تے کوئی پھُہار وسا

جیہڑی نیتاں دی کھتیری دا کلرچا دھووے

نیئیں تاں مینڈھی ایہہ دعا

تینڈھیاں نیلیاں اشماناں تھلے

ٹیڑی آرب کدیں چپ نیئیں آں رہنی۔

حالیں تے شکر اے

جے مینڈھے تن اُتے

مینڈھیاں وڈ وڈیریاں دا اساریا ہویا

ہمتاں دا اچھاڑ اے

جس تے کسے بھی درد دا شہاب آکے ٹُٹے

تے اس دے ریزے ائی

میں تائیں اپڑ دینے

تے میں انہاں ریزیاں آں بی سہارنا نہہ سکدا

جے کدیں مینڈھا تن

ایہہ اچھاڑ بی نہ رکھدا ہوندا

تے وت مینڈا کیہ حشر ہونا اہیا۔

مینڈھیاں کناں وچ ریا دی میل اے

نیئیں تے ایہہ جو کُجھ سُندے نیں

اوہناں گلاں دی لہر

مینڈھیاں آندراں چ وٹ کیوں پیندی اے

شیت اس آسطے جے

اس وچ مینڈھے ضمیر دی اواز

اجے شامل ہون توں کتریندی اے

نئیں تے ایہہ روگ بی کوئی روگ اے۔

مینڈھے اندر اناج دی سرانڈا اے

تے مینڈھے باہر

دوجیاں دی اُڈائی ہوئی کھیہ دے دُپڑ دھمے

تے انھاں دواں دے وچکار

مینڈھی روح دا ہمین تے

نہ دسّن آلا روا اے

جیہڑا کدیں کھوجیا ونجے

تے خبرے میں مٹی تے سواہ دا ڈھیر بنی

ہیریاں وی کان اکھوائیں

پر اس رّدے آں ڈھونڈن آلی

اکھ کتھوں لیاواں۔

دل اوہ شیشہ اے جس اُتے

سُکھاں دی نم ہووے

یا د رواں دی کھیہہ

کجھ نہ کجھ جمدا ائی رہنا ایں

انھوں صاحف رکھنا چاہندے اہ

تے لک چ ہمتاں دی پیٹی

تے باہروں اندر مڑویاں نظراں دے

ہتھ وچ

چاہواں دانت نواں تے سجرا جھاڑن

سجا کے

اُٹھے پاہر اِس دی چپڑاس کرنی پوسی

نئیں تاں ایس شیشے دا مالک

تہاڈے توں

کدیں راضی نئیں رہ سکنا۔

میں بڑا دُکھی بنیا پھرناں

بندھ دُکھی ہووے تاں اُس دی ہوک

عرش وے تھم ہلا دیندی اے

پر دُکھ دا ایہہ نشہ

کسے کسے آں نصیب ہوندا اے

میں تاں اُوّن دُکھی ہوساں

جّدن مینڈھے سانہواں وی اگ

کسے پھنیردرد دی پھوک آں ڈک گھنسی

یا مینڈھیاں نظراں دا سیک

ہوئی دی برف آں پگھار دیسی

تے سچی گل اے

اّون مینڈھے جیہا سُکھی

ایس جہان چ شیت انی کوئی ہوسی۔

ویلا لنگھ ویندا اے

پر ویلا لنگھدا بی راہندا اے

اس دیاں چپیڑاں دے نقش

کدیں بہے نیئیں ہوندے

اُنج بندہ آپ ائی

آپنیاں اکھیں نوٹ کے

ویلے آں معاف کیتی رکھے تے کیتی رکھئے

ویلے کدیں بندے آں معاف نیئیں کیتا۔

مینڈھیاں سانہواں دی راہ ہموار ہوئی اے

تے انج لگدا اے

جیکن سارے دے سارے

سیتے ہوئے پھٹ

مینڈھے جثے دے اندر

اک اک کر کے کھل کھل رہے ہون

مانھ کوئی سیانا دسے

جے خمار دی ایہہ کیہڑی منزل اے۔

جے میں ہیرا واں

تے لوکی مینڈھے کھوج وچ

پہاڑاں دے سینے وی چیر دیسن

تے جے میں کولہ ائی آں

تے مانھ تے کسے آپنے چلھیانے وچ بی

ٹِکن نیئیں دینا

میں کیوں آپنے آپے آں

ہوا دی تلی تے رکھ کے

اوکھا کیتی پھرنا۔

گلہ کرنا تے سوکھا اے

پر گلہ کرن توں پہلاں

اپنی بکلی چ منہ پا کے تکنا

بڑا ائی اوکھا اے

میں سُچیندا واں

میں ہن گلہ نہ کریساں

اوّن توڑیں

جّدن توڑیں

مانھ اپنے آپے توں

کوئی گلہ نہ راہسی۔

جثے وچ رَت ہووے

اں چمڑی وچ تے کیہہ

بندے دی چال وچ بی اک چمک جیہی آویندی اے

مینڈھی چال تے چمک نیئیں سکی

کیوں جے مینڈھے جثے دا نکھار

حالیں ادھورا اے پر زباناں دی چال دے لشکارے

مینتھوں سانبھے نیئیں جاندے

مینڈھے اندروی ساری دی ساری رَت

سمٹ سمٹا کے

اِس وچ کیکن آگئی اے۔

میں دریا دا کنڈھا

دریا دیاں کٹاریاں نال کھیندا رہیا

تے ہوندیاں ہوندیاں اَپنا وجود ائی

ونجا بیٹھا

پرہن دریا دے مزاج وچ

مہربانیاں دی مہک اے

کیہہ خبفت جے میں اک واریں

دریا دے اڈے چڑھ کے

جّدن نویں سو فی اُسراں

تے سونے دی ڈلی بن ونجاں

ا۔نج جیہڑی قیامت مینڈھے اُتے

گزرنی اہی

اوہ گزر ضرور چُکی اے

وساکھ دی پھُٹدی پوہ ہووے

پوہ دوپہر دی ڈاکویں دھپ

یا بھدروں دے ویہڑے وچ

رکھاں تے ہوا دی سانجھ دانگھر سواد

کیہڑی رُت دی راہ تے

پِڑاتے چھیلیاں نیئیں

میں تاں آپ ائی اصلوں ہاریاواں

نیئیں تے موسماں تاں مینڈھے نال

کدیں دغا نیئیں کیتا۔

جے مینڈھے مٹھے پھل دی

اس دنیا اُتے کجھ لوڑ اے

تے میں ہن سچی مچی دا رُکھ بن ویساں

اں جے ہوا بی مانھ قرض دین آوے

تے میڈھے کول آوے

جے بدل بی مینڈھے تے مہربان ہووے

تے مینڈھے سرے تے آکے وسے

تے جے مٹی بی مینڈھے تے حّسان کرے

تے مینڈیاں پیراں وچ وچھے

تینڈھیاں ہونیادں

کاسہ گھن کے

ہن مینتھوں بوہے بوہے بَھئون نیئیں آن ہوندا

مینڈھی ایہہ گل بے شک مینڈھے کھاتے وچ

مینڈھے ولّوں اج دے دہاڑے

تے ہن وی سیت توں لکھ چھوڑ۔

مینڈھی سوچ دی تلی تے

وقت اج نکی نکی نُوہن ایں

کدائیں انج تاں نیئیں

جے میں چھڑ ہتھے دے نانویں

کسے بے ناں خزانے دا

مونہہ کھلن آلا ہووے۔

ہوا دیاں پرتاں اُتے

میں لیکاں واہندا رہندا واں

تے مانھ اس گل دا پورا پورا یقین ایں

جے اوہ لیکاں

مینڈھیاں آساں دیاں تصویراں

اتھے ضرور پہنچدیاں ہوسن

جتھوں ہو آپ سنیہے گھن کے آوندی اے

کیوں جے ہوا دی نیت تے شک نیئیں ہو سکدا

ہوا تے انے کھاتے وچ

لہر لہر دا حساب رکھن آلی اے۔

جے میں بُوٹا واں

تے مینڈھے اُتے ہوا دا قرض اے

پانی دا قرض اے

مٹی دا قرض اے

تے سب توں ودھ ایہہ جے

مینڈھے ساہ بی ادھارے نیں

پر مانھ ادھار دے اس چکڑے وچ

پھسان دا کوئی مقصد تے ہوسی ائی

کیوں جے اوہ اں

ایڈی نکمی سوچ دا مالک نیئیں

جس ایہہ ساری کھیڈ رچائی اے۔

اوہ مینڈھیاں خوابں دا سنگھار

پوریاں دانہہ ورہیاں پچھوں

مینڈھی نیندر وی حویلی وچ

وت اج جھاتی پا کے تکیندا رہیااے

ایہہ داہ ورے خبرے میں کیکن گزارے نیں

انج جیکن کسے رُکھ دیاں جڑاں توں

پانی رُس گیا ہووے

پانی

جیہرا بدلاں دی امانت اے

تے دھرتی دے وجود تے ہوا دا ادھار اے

ہن اوہ مینڈھے ساہمنے ایں

تے انج لگدا جیکن اُس دا وجود تاں

اُس حسن دے ماحل دی اک کھڑکی اہیا

جس ماحل دے کسے نہ کسے

کونے تے مینڈابی ناں اکریا رہیا

پر میں تاں جیکن لمی تان کے

سانہواں دی قبر وچ دفن ائی ہویا رہیاں

بدلاں توں نکھڑ کے

میں پانی دی پھینہہ

انج مڑ مڑ تکیندا واں

جیکن بدلاں دا حلق

مینڈھے نکھڑن نال سُک ائی گیا ہوسی۔

میں ہوا دا ہُلاّ واں

پر حالیں اِس بُلّے اُتے

سوہنی تے سجری مٹی دا غلاف اے

جے ایہہ غلاف لیہہ بی ونجے

تے مینڈھا اصل ای ساہمنے آؤسی

تے ہوا دا اصل تے ایہہ ائی اے

جے اُس ٹردیاں ائی رہنا ایں

مانھ اِس تبدیلی دا تراہ کیوں ایں؟

کدائیں انج نیئیں

جے میں حالیں چنگے رنگْ اکھاں ائی نہ پٹیاں ہوں۔

مینڈھی پور پور وچ اک اگ اے

جس آں کدیں کے دیاں

دُوں ہوٹھاں دی ہوا دا جھُلارا ملے

تے مینڈھے اندر دا سکہ بی

سونا ہو سکدا اے

پر مینڈھے ویلے دی مریم

مینڈھے آسطے

ایہہ کشالا بھلا کّدن کر سکدی اے۔

کوٹھے آں پوچا دینا ہووے تے

اُس دے پُرانے جالیلاہن آسطے

کسے پاٹی پرانی لیراں دی لوڑ ہوندی اے

میں جیہڑا مّساں

اپنا ستر کجی بیٹھاں

نویاں رُتاں دی موہاٹھاں تے بہہ کے

نیویں نہ پائیں تے ہور کیہ کراں۔

نام کتاب: ریتنجناں

شاعر: ماجد صدیقی

پہلی اشاعت: 1978

ناشر: اپنا ادارہ، ڈھوک کھبہ، راولپنڈی

اندر دی ہَک زہر سی دھا گئی وِچ وجود

اکھیں پھرن رتینجناں، جگرا ہویا سواہ